FOTOGRAAF MAAKT EERSTE DOCUMENTAIRE – EEN REMBRANDT VAN NU

We leven in een tijd van mooie ontwikkelingen op het gebied van camera apparatuur. De grote merken zoals Canon, Nikon en Sony zijn verwikkeld in een grote concurrentiestrijd waar de consument van profiteert. Niet vervelend voor een fotograaf, die zijn inkomen moet verdienen met behulp van deze peperdure machines.

Om de zoveel maanden worden er nieuwe “Flagship” camera’s uitgebracht. Camera’s die het merk vertegenwoordigen in kwaliteit, functies en prijs en daarmee jou als consument moeten overhalen om over te stappen van camera of merk. Hierdoor is dus ook de “Hybrid Shooter” geboren, de camera die naast hoge megapixel foto’s ook geweldig video schiet.

Dus heb je geen onbereikbare dure cinema camera’s meer nodig om professionele resultaten te behalen. Met je kleine spiegelreflex of mirrorless camera zou jij het dus zelf ook moeten kunnen! “Zou” zeg ik, want kun je als fotograaf ook dezelfde resultaten behalen als een voltallige filmcrew?

Mijn doel als fotograaf is om waanzinnige foto’s te maken, het liefst met een verhaal. Hiervoor gebruik ik moderne camera’s, met uitstekende specificaties en de eerder genoemde videofuncties. Ondanks deze videofuncties, heeft video mij nooit echt getrokken. Ik hou van de kracht van een enkele foto, op het juiste moment genomen of met zorg samengesteld. In het geweld van de hedendaagse media vind ik juist die rust en diepgang in fotografie. Want video lijkt een medium te zijn dat razendsnel moet gaan, waarin wilde overgangen zitten met drukke effecten en vette beats. Alles om jou zo snel mogelijk te overtuigen om te blijven kijken. En ondanks dat mijn product ook bestaat uit een medium waar je naar moet kijken, schreeuw ik dit niet graag in je gezicht (althans, dat hoop ik).

Toch lonkte de kwaliteiten van mijn eigen Hybrid Shooter, met zijn tot nu toe ongebruikte rode RECORD knop, mij. Hij daagde me uit om me meer in deze zeer belangrijke en grote visuele markt te verdiepen. Na veel struinen op Youtube en enkele kleine persoonlijke videoprojecten, raakte ik vertrouwd met het filmen en ging ik op zoek naar de vorm en het idee voor een verhaal. Ik wist duidelijk wat ik níet wilde maken en viel daarom al snel voor de rust van het documentaire genre. ‘Een documentaire vertelt een verhaal, maar dat wordt niet door de mensen in beeld verteld, maar door de documentairemaker. Het is zijn verhaal’; verteld Roemer Lievaart mij in zijn boek met matig creatieve titel: “Films Maken” (overigens een must-have voor een beginnend filmmaker). Je begrijpt dat dit goed aansloot bij mijn visie in de fotografie en ik langzamerhand steeds enthousiaster werd.

Ik leerde Erik Tierolf kennen tijdens de Kunst10daagse in Bergen. We stelden ons werk tentoon op dezelfde expositie, hij met zijn schilderijen en ik met enkele foto’s. Direct was ik onder de indruk van zijn realistische schilderijen met surrealistische invulling.

Erik toont de aanschouwer graag een wat ongemakkelijke en verontrustende wereld. Daarnaast ligt het technische niveau van zijn schilderwerk hoog, nog iets waar ik voor viel. Een trucje, waarmee ik als leek de “Echte Meesters” ontmasker, is het kijken naar de geschilderde handen. Zijn het vingers, of vinnen? Erik’s handen lijken op die van mijnwerkers; groot, eeltig en getekend. Oftewel, levensecht.

Ook riep hij zelf veel vragen bij me op; wie is de man die er ogenschijnlijk doodnormaal uit ziet en bijna zeven dagen per week in zijn atelier en maffe fantasie wereld zit? Ik had mijn verhaal gevonden en gelukkig wilde Erik meewerken.

De documentaires die je kent van tv zijn vaak gemaakt met een volledige crew, bestaande uit een cameraman/lichtman, geluidsman, regisseur en editor. Nu denk je dat de cameraman de belangrijkste taak heeft, maar minstens zo belangrijk is de geluidsman. Geluid is het meeste onderschatte aspect in de filmwereld; slechte beelden met goed geluid worden klakkeloos geaccepteerd door de kijkers, prachtige beelden met slecht geluid zijn onvergeeflijk.

Je hebt dus zeker vier tot vijf vakmensen nodig, ieder gespecialiseerd in zijn eigen vakgebied om zo het uiterste uit ieder verhaal te kunnen halen. En hier ben ik…. een onervaren filmmaker die al deze belangrijke taken in zijn eentje poogde te doen! Dit is geen prestige, maar een experimenteel project; hoe ver kom ik als fotograaf, met de spullen die ik gebruik voor fotografie en met de kennis die ik heb opgedaan vanuit een oud studieboek en Youtube?

Het filmen bleek misschien wel het meeste eenvoudige onderdeel binnen dit project. Ik had me goed en lang voorbereid, vragen opgesteld en een duidelijk idee van wat ik hoopte te filmen. Echter zoals het grote “Films Maken” boek al voor mij voorspelde, liep vrijwel alles op de draaidag anders. Een belangrijk interview bleek niet door te kunnen gaan en de draaidag werd al snel gehalveerd door een niet geannuleerde schilder leerling van Erik. Ook mijn interview bleek achteraf stroef te lopen. Waarschijnlijk door het spervuur aan vragen en gebrek aan vraagtechnieken. Hulde aan de Grote Interviewers der aarde, zoals een Ischa Meijer of een Louis Theroux, die met subtiliteit of agressie hun onderwerp open breken! Helaas viel er niet zomaar nog een draaidag in te plannen. Aangezien dit een persoonlijk project was, deed ik alles naast mijn normale klussen.

Teleurgesteld kwam ik thuis met het idee dat het hem niet ging worden, maar ‘een documentaire ontstaat pas in de montage’ spraken de woorden van Lievaart mij troostend toe. Dus ben ik rustig begonnen met het uitzoeken van al het materiaal en het opknippen van de interviews. Zo begon de grootste puzzel die ik ooit heb gemaakt.

En na twee maanden was hij klaar! Enkele pittige feedback rondes bij familie en vrienden daaropvolgend en hij was zo goed als ik het kon krijgen. Ik heb ontzettend veel geleerd, gevloekt en genoten van dit project en daarom smaakt het naar meer, veel meer. Het is een fantastische manier om verhalen te vertellen en om te vermaken, dus kan ik niet anders zeggen dan: TO BE CONTINUED!